Een enorm gewei

De tijd van het jaar, waarin de herten bereidt zijn te paren is de bronsttijd en loopt globaal van begin september tot begin oktober. Een hinde is bronstig gedurende een dag en de herten zijn enkele weken in staat van opwinding. Wordt ze in die dag niet bevrucht, dan ovuleert ze na ongeveer 18 dagen opnieuw. Dat kan zich tot 6x herhalen. Een bevruchte hinde krijgt tussen eind mei en half juni na een draagtijd van ongeveer 34 weken een kalf. Het kalf blijft twee jaar bij de moeder, zodat men vaak een hinde met een eenjarig dier en een klein kalf zal aantreffen.   

Natuurlijk kun je niet van de Veluwe terugkomen zonder een edelhert te hebben gespot. 's Zomers zijn ze prachtig roodbruin (vandaar ook 'roodwild'). Een hert heeft een gewei, een hinde niet ('kaalwild'). Het gewei wordt tot op een leeftijd van 12 jaar steeds groter (maximale leeftijd: 16 jaar), daarna verliest het hert aan kracht en wordt het gewei weer kleiner. Het gewei wordt als imponeermiddel gebruikt en soms om mee te vechten. Ieder voorjaar wordt het afgeworpen en groeit in een aantal maanden weer volledig aan. Het is omgeven door een zachte grijsbehaarde huid, de bast. Dit is zeer gevoelig en rijk doorbloed. In augustus, als het gewei volgroeid is, wordt de (dan jeukende) bast afgeveegd langs bomen en wordt het gewei ongevoelig.