Op 16 september vond ik twee volwassen rupsen van de atalanta bij de grote brandnetel in onze tuin. Twee dagen later zag ik hoe er eentje werd opgeg.... opgevréten door een Franse veldwesp :-( Ik besloot om de overgebleven rups beschermd weg te zetten. Op 20 september verpopte zij. Vandaag is er, na 26 dagen pop te zijn geweest, een prachtige atalanta vlinder geboren! Eerder heb ik al wel laat vliegende atalanta's gezien, maar nog nooit heb ik zo laat in het jaar een geboorte gezien. Hieronder het 'geboorteproces' in foto's.

Nu maar hopen dat ze veilig aankomt in Zuid-Europa, waar ze nieuwe nakomelingen zal voortbrengen. De atalanta kan in Zuid-Europa overwinteren als ei, rups, pop en vlinder. Soms lukt het de atalanta (door de opwarming van de aarde) te overwinteren in Nederland. Dat doet zij als vlinder. 

Het is lang geleden dat ik heb geblogd. De reden is onze verhuizing. Eind mei kregen we de sleutel en sindsdien zijn we druk geweest met ons nieuwe huis én de daarbij horende tuin. En die tuin had voor mij zelfs voorrang! Ja, een beetje gek is dat natuurlijk wel, maar ik had zoveel leuke ideetjes voor een zo natuurvriendelijk mogelijke tuin waar mens én dier graag verblijven. Ik wilde zó graag beginnen met de aanleg daarvan, dat ik niet meer kon wachten. Maar waar moet je beginnen als je nieuwe tuin eigenlijk één grote zandbak is met bijna rondom houten schuttingen, veel tegels, een beetje gras, enkele struiken (laurier) en één boom (berk)?

Allereerst hebben we gekeken waar we tegels konden weghalen, zodat onze tuin zo groen en klimaatbestendig (minder overlast bij felle regenbuien en meer verkoeling door groen) mogelijk zou worden. We hebben de oprit enorm verkleind (tot een ruime plek voor één auto), zodat we dat gedeelte ook bij de tuin konden betrekken en we hebben de tuin daar afgesloten met een schutting en een poort (privacy en veiligheid). Ook het pad langs ons huis naar het terras en de berging hebben we versmald (tot 1,5 m). 

Nadat we vorig jaar een vijver in onze vorige tuin hadden aangelegd, kwamen daar heel veel vogels op af om te drinken en badderen. Ook hadden we binnen de kortste keren vele juffers en libellen die eitjes kwamen afzetten in de vijver, dus.... een vijver wilden we absoluut weer! Alleen deze keer wilden we het beter doen: groter en met (veel) betere zuurstofplanten. En we wilden (weer) geen pompen gebruiken, het moest zo natuurlijk mogelijk. Dus hebben we een gat gegraven van ruim 3 meter doorsnede. We hebben hem zó gesitueerd dat we geen gras hoefden te verwijderen. Het diepste deel van de vijver is 80 cm diep. Vanaf één kant loopt de bodem van de vijver vanaf de rand heel geleidelijk naar ongeveer 50 cm diepte. Dit hebben we gedaan zodat vogels en eventueel andere dieren gemakkelijk de vijver in en uit kunnen lopen en erin kunnen staan (zonder kopje onder te gaan ;-)). Ook hebben we een soort wadi gemaakt: een deel dat bij veel regen onder water staat en bij weinig regen steeds droger wordt. Deze keer wilden we geen keien als randafwerking, maar planten. Aan de ene kant is dat gras met alles wat daar in groeit (denk aan pinksterbloem, witte klaver, paardenbloem, madeliefje etc) en aan de andere kant (bij de wadi) hebben we penningkruid en waterklavertjevier aangebracht. Hopelijk zal hierdoor de (lelijke) vijverfolierand op den duur helemaal uit het zicht zijn.

....Duurzaam betekent onder meer 'geproduceerd of verkregen op een manier die het milieu en de natuur zo min mogelijk belast', 'het milieu zo min mogelijk belastend'. Kortom: 'relatief milieuvriendelijk’, 'grondstofbesparend'. Het gebruik van duurzaam in deze betekenis is aan het eind van de twintigste, begin van de eenentwintigste eeuw sterk toegenomen. [bron]

Hoewel wij nog niet volledig duurzaam leven (uiteraard scheiden wij ons afval en zijn wij ons meer bewust geworden van duurzame keuzemogelijkheden), hebben wij er bij de aanleg van onze tuin wel zo veel mogelijk rekening mee proberen te houden. Zo hebben wij bijvoorbeeld de schutting, die er al stond, laten staan. We hadden natuurlijk beter een groene afscheiding (planten) kunnen plaatsen, maar wij hebben zelf katten die de tuin niet uit mogen en willen ook andermans katten en honden liever niet in onze tuin hebben. Vandaar deze (minder duurzame) oplossing: de oude schutting laten staan en veel groen ervoor plaatsen :-)

Ook hebben wij geen nieuwe/andere tegels of klinkers neergelegd. Een aantal tegels hebben we hergebruikt voor een klein terras (1,5 x 2m) bij de vijver (zie foto hierboven). Hier zitten we straks midden tussen de bloemen en kunnen we genieten van het vijverleven en alle rondfladderende vlinders. Een deel van de klinkers uit de oprit hebben we hergebruikt als ondergrond van onze kweekkas (2 x 2m). De kweekkas is onze oude muurkweekkas (van mei 2017) die we meeverhuisd hebben en uitgebouwd hebben tot een vrijstaande kas . Hier hopen we vanaf volgend jaar o.a. trostomaatjes, paprika's en komkommers in te kweken. De rest van de klinkers is gebruikt als opsluiting van het pad langs ons huis.

​​Omdat wij hier geen regenpijp tot onze beschikking hebben, kunnen wij helaas geen regenton(nen) plaatsen (ik wilde dat wel heel graag). Dit hebben we kunnen oplossen door bij een grote schuur zonder dakgoot (van de achterburen) 2 grote speciekuipen van elk 65L te plaatsen: zo vangen we i.i.g. ruim 125L regenwater op. Regenwater is uiteindelijk beter voor (moestuin)planten dan kraanwater én wij verspillen zo minder kraanwater.

Ik vond het altijd 'leuk' om de tuin te verlichten en/of bepaalde dingen uit te lichten. Dat dient natuurlijk alleen ons, de mens, een doel. Inmiddels weet ik dat veel dieren daar hinder van kunnen ondervinden. Daarom hebben we in onze nieuwe tuin gekozen voor een terraslamp en een voordeurlamp die bediend worden via de lichtschakelaar; deze kunnen dus (indien nodig) handmatig aangezet worden (ze staan dus niet de hele nacht te branden). Het pad langs ons huis hebben we verlicht middels solarlampen-met-bewegingssensor (veiligheid!). En, in al onze buitenlampen zit LED verlichting, de meest duurzame verlichtingsoptie. 

Bij de kweekkas hebben we een stuk tuin ingeruimd als kruidentuin: hier staan vooral kruiden. Deels zijn het kruiden die we ook zelf eten, deels zijn het kruiden speciaal voor de vlinders, bijen en andere insecten. De kruidentuin is nog niet af, maar op dit moment staan de volgende planten er in: wilde marjolein, veldsalie, kamille, luzerne, venkel, bieslook, hemelsleutel, barbarakruid, rozemarijn, kleine en grote pimpernel, kleine en grote tijm, en de eenjarigen: pekbloem en witte reseda.

In onze vorige tuin hadden we inmiddels een aardige verzameling (vooral vlindervriendelijke) planten bij elkaar 'verzameld'. De meeste planten hadden we in potten/bakken staan en deze hebben we dus heel makkelijk mee kunnen nemen naar ons nieuwe huis. We hebben ze allemaal een mooi plekje kunnen geven in onze nieuwe tuin en zo stonden er in één klap al heel wat planten in wat eerst een zandbak leek ;-) Planten die we meegenomen hebben: vuilboom, gewone rolklaver, scheefbloem, stekjes van onze vlinderstruiken, hemelsleutel, wilde marjolein, struikhei, dophei, grote brandnetel (in speciekuip), rode klaver, look-zonder-look, wilde reseda, pekbloem, meisjesogen, bieslook, barbarakruid, veldzuring, kool- en aardbeiplanten. 

Onze nieuwe tuin had al een behoorlijke hoeveelheid gras (met o.a. paardenbloem, smalle weegbree, en heel veel plantjes en grassen die ik (nog) niet ken). Dát gras willen we zo min mogelijk maaien, zodat daar insecten kunnen rusten, zich kunnen voortplanten etc. Daarom besluiten we om nóg een stuk gras aan te leggen. Hierdoor is onze tuin sneller groen, kunnen we op het kleine terras komen, het is klimaatbestendig, we hebben een plek voor de droogmolen én we kunnen in dat deel van het gras krokusbollen laten verwilderen. We kopen graszaad, zaaien het zo goed mogelijk met de hand in (eerste keer!), geven iedere dag water en duimen dat t goed gaat. De grond in onze tuin is namelijk zeer schraal met veel puin erin. Hoewel ik liever geen mest wil gebruiken, móeten we de planten wel met iets aanplanten zodat ze aanslaan. Dit doen we met biologische tuincompost. En we hebben besloten om het ingezaaide stuk gras óók een handje te helpen: met natuurlijke organische meststoffen en kalk. En dat bleek hard nodig!

Het puin (vooral veel stenen) hebben we op een hoop gegooid in een hoek van de tuin. Daar bovenop hebben we een boomstronk (die we vonden toen we de vijver aan het uitgraven waren) geplaatst en er tegenaan hebben we tweedehands dakpannen (ze waren woningen bij ons in de buurt aan het renoveren) geplaatst. Wellicht vinden insecten of andere dieren daar een plekje? Uiteraard hebben we ook nestgelegenheid voor bijen in onze tuin gecreëerd: er ligt achter de kas een bult zand (in de zon) en er hangen zogenaamde 'insectenhotels'.  En ook de vogels worden niet vergeten!

Aangezien onze tuin nog lang niet vol is (beter gezegd: hij is nog steeds vrij kaal) besluiten we dat het nu tijd is om nieuwe planten te kopen. Het liefst willen we biologische, inheemse planten (waarom? dat vertel ik hier). Dat lukt voor een groot deel, maar helaas niet bij alle planten. Waar ik vooral op heb gelet bij de aanschaf is bloeitijd, kleur bloemen en hoogte. Op die manier hebben we ervoor kunnen zorgen dat er van het vroege voorjaar tot de late herfst bloemen zijn voor o.a. vlinders en bijen én dat we bepaalde planten juist wel of niet bij elkaar hebben gezet (kleur en hoogte). Naast bloemen hebben we ook wintergroene heesters aangeschaft (viburnum, liguster, vuurdoorn, laurier) en kopen we in november o.a. nog een fruitboom, hulst en struikklimop. Eigenlijk gaat het mij allemaal véél te langzaam, alles is nog zo klein, maar .... het begint nu zowaar iets te lijken, die nieuwe tuin van ons :-)

Dat onze aanpak werkt, blijkt al snel: dag- en nachtvlinders, bijen, hommels, juffers en libellen vinden al snel hun weg naar onze tuin. Vogels gebruiken de vijver als drinkplek. Een groene kikker meldt zich al snel en zit tot op de dag van vandaag in onze vijver. Jonge padjes hippen door de tuin. Er worden eitjes afgezet door juffers en libellen in de vijver en op waardplanten door vlinders. Sprinkhanen zien (én horen) we in het hoge gras. Het is echt een paradijsje... nu al! Voor ons, maar zeker ook voor al die dieren :-) Ik ben zó benieuwd hoe de tuin er volgend jaar uit zal zien en, vooral, welke bezoekers we mogen begroeten!

Gister en vandaag was het lekker weer. En dat zien we in de tuin meteen terug aan het aantal insecten. Hoewel het aantal dagvlinders nogal tegenvalt (er komt zo nu en dan een 'witje' langs), zien we gelukkig wel enkele nachtvlinders, rupsen en juffers/libellen in onze tuin. Hier enkele foto's....