Vorig jaar heb ik voor het eerst van mijn leven vele (lege) larvenhuidjes waargenomen (zie Close-up en Veel exuviae). Zo'n huidje heet een exuvium. Een volgroeide larve heeft nog één vervelling voor de boeg: de vervelling van larve naar volwassen libel. Dit heet uitsluipen (en zou ik graag eens willen meemaken). Hiertoe klimt de volgroeide libellenlarve uit het water, bijvoorbeeld langs een plantenstengel die in het water of op de oever staat, maar ook allerlei andere objecten op de kant worden gebruikt. Als de larve een geschikte uitsluipplek heeft gevonden, houdt het zich stevig vast en vervelt voor de laatste keer. De huid van kop en borststuk barsten open en heel langzaam komt de volwassen libel eruit. Samen met mijn fotomaatje loop ik langs het water (je weet per slot van rekening maar nooit wat je tegenkomt) en dan zie ik ineens een exuvium aan een stengel hangen, maar... het ziet er zo vreemd uit: er hangt iets aan. Dan realiseer ik me dat we getuige zijn van een uitsluipende smaragdlibel! Heel bijzonder, dus we besluiten dit proces vast te leggen. Zo treffen we de 'uitsluiper' aan:
Wanneer kop, borststuk en poten eruit zijn, grijpt de libel zich vast aan het huidje of de stengel en trekt voorzichtig zijn achterlijf uit de larvenhuid.
Vervolgens blijft het nog verfrommelde en kleurloze dier een tijd lang hangen en pompt zich door middel van lichaamsvloeistof op. Het achterlijf strekt zich langzaam en krijgt steeds meer de langgerekte vorm van een volwassen libel. Ook de vleugels strekken zich langzaam maar zeker uit.
De libel heeft zijn uiteindelijke vorm bereikt, maar is nog vrijwel kleurloos en te zacht om te vliegen. Pas na enige tijd uitharden zie je de uiteindelijke vorm en kleur van de smaragdlibel langzaam tevoorschijn komen. Tussen het eerste moment dat we de libel zien en het moment dat we hem met rust laten (onderstaande foto) zit 75 minuten.
Als de libel klaar is voor zijn eerste vlucht, vliegt hij weg van het water, meestal naar de eerste de beste boom of struik. Het lege larvenhuidje blijft achter langs de waterkant. Verse libellen zijn nog enkele dagen herkenbaar aan hun glimmende vleugels. Onderstaande foto is van een andere smaragdlibel die al meer op kleur is, maar nog geen felgroene ogen heeft.
Heel bijzonder om de geboorte van een libel eens mee te hebben mogen maken. Veelal sluipen libellen 's nachts of in de vroege morgen uit. Ze zijn tijdens het uitsluipen namelijk erg kwetsbaar voor natuurlijke vijanden (vogels, kikkers etc). Wij hadden geluk, want wij troffen dit exemplaar om 10 uur (is dus niet alleen een uitsluiper, maar ook een uitslaper)!
