 In de vlucht | Een grote, kleurige libel die sierlijk door de lucht zweeft: grote kans dat je te maken hebt met een glazenmaker. Glazenmakers worden meestal vliegend waargenomen. Beide geslachten maken lange jachtvluchten. Mannetjes patrouilleren veelvuldig langs en boven het water, waarbij ze snelle uithalen naar andere libellen maken, maar ook regelmatig stil hangen in de lucht. Als ze rusten in de vegetatie doen ze dit hangend, in verticale positie. |
Glazenmakers behoren tot onze grootste libellen. Ze hebben allemaal een lang, slank achterlijf en grote ogen. De meeste soorten hebben een mozaïektekening van gekleurde vlekjes op het achterlijf. Het borststuk is grotendeels groen of geel, of bruin met gele banden. In deze blog heb ik de kenmerken van vier algemeen voorkomende glazenmakers voor je op een rijtje gezet.
Glassnijder
 Glassnijder ♂ |  Glassnijder ♀ |  Zijkant borststuk |
De glassnijder is een kleine, vroeg vliegende glazenmaker met mozaïekpatroon op het achterlijf. Vliegtijd: eind april tot en met eind juli, met een duidelijke piek in mei en juni. Zijkant borststuk geelgroen met twee vrij brede zwarte naadstrepen. Borststuk en achterlijf zijn opvallend donzig behaard. De gekleurde vlekjes op het achterlijf zijn smal en lang. Op achterlijfsegment 1 staat een rond geel vlekje. Mannetje: vlekken op achterlijf blauw, ogen blauw en geelgroene schouderstrepen zijn lang en smal. Vrouwtje: vlekken op achterlijf geel, ogen bruin en schouderstrepen gereduceerd tot vlekjes.
In juli kan de glassnijder nog in lage dichtheden rondvliegen, terwijl de gelijkende paardenbijter dan net begint te vliegen.
In juli kan de glassnijder nog in lage dichtheden rondvliegen, terwijl de gelijkende paardenbijter dan net begint te vliegen.
Paardenbijter
 Paardenbijter ♂ |  Paardenbijter ♀ |  Zijkant borststuk |
De paardenbijter is onze kleinste glazenmaker, die in de nazomer vaak in groepen rondvliegt. Vliegtijd: van begin juli tot in november, piek in augustus en september. Paardenbijters zijn vooral in de middag actief, op warme avonden zelfs tot in de schemering. Ze jagen vaak langs bosranden op boomkruinhoogte. Zijkant borststuk donker met twee gele banden. Schouderstrepen bij beide geslachten gereduceerd tot korte streepjes. Op achterlijfsegment 2 staat een grote gele spijkervormige figuur. Mannetje: ogen bruinblauw, bovenzijde achterlijfsegmenten met twee vrijwel ronde blauwe vlekjes aan de achterrand, op het midden van de achterlijfsegmenten staan twee kleine gele driehoekjes. Vrouwtje: ogen bruin met geel of groen, achterlijfstekening met zowel gele als bruine vlekken, op de laatste paar segmenten alleen met gele vlekjes.
Blauwe glazenmaker
 Blauwe glazenmaker ♂ |  Blauwe glazenmaker ♀ |
De blauwe glazenmaker is fors en veel minder blauw dan de naam doet vermoeden. Het achterlijf is donker met mozaïektekening van licht gekleurde vlekken. Vliegtijd: eind mei tot eind oktober, met een piek van eind juli tot half september. Jagende en patrouillerende blauwe glazenmakers vliegen in een rustig tempo laag over de grond op bijv. bospaden en in tuinen. Zijkant borststuk grasgroen met dikke zwarte naadstrepen. Schouderstrepen verbreed tot brede groene vlakken. Achterlijfsegment 2 met brede groene spijkervormige tekening. De lichte vlekken op achterlijfsegmenten 8-10 zijn groot en ‘samengevloeid’ en wordt ‘lampionnetje’ genoemd. Mannetje: ogen aan bovenkant blauw, vlekken aan zijkant van achterlijf en gehele lampionnetje blauw. Vrouwtje: ogen aan bovenkant bruin, alle lichte delen aanvankelijk geel, later groen.
Grote keizerlibel
 Paringswiel grote keizerlibellen (♀ onder) |  Zijkant borststuk |
De grote keizerlibel is zeer groot en opvallend (de grootste glazenmaker). Vliegtijd: half mei tot eind oktober, piek van half juni tot eind augustus. Mannetjes patrouilleren langdurig boven water en oever, waarbij ze hun achterlijf kenmerkend licht gebogen houden. Andere grote libellen worden verjaagd. Borststuk is vrijwel eenkleurig groen. Mannetje: ogen groen met blauwe tint, achterlijf hemelsblauw met zwarte lengtestreep. Vrouwtje: ogen groen met bruine tint, achterlijf groen (soms fletsblauw) met brede donkerbruine lengtestreep. Pas uitgeslopen dieren (mannetjes en vrouwtjes) hebben een gelig achterlijf.
Dit is het tiende bericht uit een serie informatieve blogs.
Klik op het label Informatief in de kolom hiernaast om alle blogs uit deze serie te zien.
De getoonde foto's zijn niet vandaag gemaakt.
Klik op het label Informatief in de kolom hiernaast om alle blogs uit deze serie te zien.
De getoonde foto's zijn niet vandaag gemaakt.
