Natuurbeleving Nathalie Nauta
  • Start
  • Nathalie
  • Natuurfotografie
  • Natuurblog
  • Natuur-in-eigen-tuin

Het oranjetipje

4/3/2016

3 Comments

 
Fladderende oranjetipjes. Ik word er ieder jaar ontzettend blij van. Bovendien kondigen ze voor mij het begin van een nieuw vlinderseizoen aan. Het oranjetipje is een dagvlinder uit de familie van de witjes (Pieridae). Het is een goed te herkennen, typische voorjaarsvlinder die vliegt in april en mei. In een zacht voorjaar kunnen ze zelfs al in maart te zien zijn. Het mannetje heeft een grote oranje vlek in de voorvleugelpunt; bij het vrouwtje ontbreekt deze karakteristieke vlek. De onderkant van de achtervleugel is geelgroen gemarmerd.
Oranjetipje
Oranjetipje ♂

Pinksterbloem

Het oranjetipje en de pinksterbloem worden altijd in één adem genoemd. Grote kans namelijk dat als je een oranjetipje ziet vliegen, er bloeiende pinksterbloemen in de buurt zijn. De wetenschappelijke namen laten de relatie ook duidelijk zien: Cardamine pratensis (pinksterbloem) en Anthocharis cardamines (oranjetipje). De pinksterbloem is één van de belangrijkste nectarplanten voor de vlinder en één van de belangrijkste waardplanten (voedselplanten) voor de rups. Pinksterbloemen zijn te vinden in vochtige graslanden. Een andere belangrijke nectar- en waardplant is look-zonder-look (te vinden in bosranden). Oranjetipjes zul je dus vooral aantreffen in bloemrijke vochtige graslanden en in bosranden. Wil je ze graag dichter bij huis? In (beschutte) tuinen zijn oranjetipjes dol op judaspenning of damastbloem. Het is dus zeker de moeite waard om deze planten in je tuin te zetten.

Paring

Oranjetipje
Oranjetipje ♀
​In april verschijnen eerst de mannetjes. Eén tot twee weken later volgen de vrouwtjes. De vlinders leven maar kort: hooguit drie weken. Vrouwtjes besteden veel tijd aan het drinken van nectar. Mannetjes patrouilleren veel: zij vliegen langs vaste routes, bijvoorbeeld langs een bosrand of een berm. Mannetjes achtervolgen alles wat wit is. Als het een vrouwelijk oranjetipje blijkt te zijn, maakt hij haar het hof door wild om haar heen te fladderen. Vrouwtjes paren éénmaal. 

​Een vrouwtje dat door een mannetje benaderd wordt, steekt als ze al gepaard heeft haar achterlijf in de lucht ten teken dat ze niet wil paren en wijst op die manier het baltsende mannetje af. Als het vrouwtje nog niet gepaard heeft en wel wil paren, dan volgt na de baltsvlucht van het mannetje een gezamenlijke baltsvlucht. Samen landen ze in de vegetatie waarna de paring plaatsvindt. Na de paring zoekt het mannetje verder naar andere vrouwtjes. 
​
Oranjetipje
Parende oranjetipjes (♂ links)

Eiafzet

Oranjetipje
Eitje op de bloemsteel
Het vrouwtje heeft een voorkeur voor waardplanten die op zonnige, beschutte plaatsen groeien. Na de paring zet ze (per plant) één eitje vlak onder de bloemknop op de bloemsteel af. Het flesvormige eitje is eerst wit en wordt later oranje. Het eitje scheidt een stof af die andere vrouwtjes ervan weerhoudt om ook een eitje op dezelfde plant af te zetten. Worden er tóch meer eitjes afgezet, dan eet de oudste rups de rest op.

Popoverwinteraar

Na ongeveer een week komt de rups uit het eitje. Hij voedt zich eerst met de bloemen en vervolgens met de hauwtjes (zaaddoosjes). De rups eet vooral in de vroege ochtend. Als de rups zich gaat verpoppen verlaat hij de waardplant. Uiteindelijk zoekt hij een plekje op een boom, struik of stengel op. Rond de stengel worden draden gesponnen, waarna de rups zich van onder naar boven stevig inspint. Vanaf juni verpopt het oranjetipje zich al: het is dus een soort die als pop overwintert.
Oranjetipje
Rups op hauwtje judaspenning
Hoewel het een algemeen voorkomende dagvlinder is die verspreid over ons land voorkomt, worden de meeste waarnemingen van oranjetipjes in het oosten gedaan. Ze zijn nu nog als pop aanwezig, maar zodra er zonnige dagen aan komen met zachtere temperaturen zullen ze massaal uit hun pop komen. Ga er in april dus op uit en ga zelf op zoek naar dit fraaie voorjaarsvlindertje.

Dit is het derde bericht uit een serie informatieve blogs.
Klik op het label 
Informatief in de kolom hiernaast om alle blogs uit deze serie te zien.
De getoonde foto's zijn niet vandaag gemaakt.
3 Comments
Dick Vermeij link
4/3/2016 09:25:16

Lekker leesbaar en informatief blogje. Ik zal nu iets anders naar deze vlinder kijken, als ik een (of liefst twee) zie. Die kans is dus blijkbaar niet zo groot, hier aan de kust. Toch heb ik ze de afgelopen twee jaar hier wel gezien en zelfs ook ëén! keer kunnen vastleggen... en dat is nog een hele toer!
Groet, Dick

Reply
Nathalie
4/3/2016 09:28:25

Dank je wel Dick! Het is inderdaad wel mogelijk hoor om ze in het westen te spotten. Fijn dat het je (oke, 1 keer, maar toch) gelukt is. Je moet denk ik de plekjes weten. Kijk maar eens op waarneming.nl :-) Groetjes, Nathalie

Reply
Louis link
30/3/2016 13:13:07

Hoi Nathalie, goed verhaal bij deze mooie reeks, alles is vroeger, ben ook benieuwd wanneer we de eerste tipjes weer zien!

gr Louis

Reply



Leave a Reply.

    Natuurblog

    Als je goed kijkt, kun je iedere dag iets moois zien

    Intens genieten van mooie natuurmomenten. Dat is wat ik doe als ik in de natuur ben én ik probeer die momenten vast te leggen. Je kunt via dit natuurblog meegenieten.

    Waarom ik geen locaties doorgeef​

    Laatste berichten

    • Libellen tijdens coronacrisis
    • Vogels schieten met zacht licht
    • Reeën stormen op ons af
    • Veel te lang geleden!
    • De eerste oranjetipjes!
    • Mijn mooiste momenten van 2018
    • Vlindertjes kieken
    • Weer op zoek naar (heide)libellen
    • Zacht licht en dauwdruppeltjes​

    Archief

    May 2020
    January 2020
    December 2019
    July 2019
    April 2019
    December 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    January 2018
    December 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011
    June 2011
    May 2011
    April 2011
    March 2011
    February 2011
    January 2011
    December 2010


    Label

    All
    Dagactieve Nachtvlinders
    Dagvlinders
    Dieren Overig
    Dierentuin
    Druppels
    Eekhoorn
    Filmpjes
    Flora
    Fotohut
    Gallen
    Informatief
    Juffers
    Landschappen
    Libellen
    Lustrum
    Microvlinders
    Nachtvlinders
    Paddenstoelen
    Poppen
    Rupsen
    Sfeer Project
    Sneeuw En IJs
    Superbloedmaan
    Vlindereitjes
    Vlindertuin
    Vogels

Powered by Create your own unique website with customizable templates.
  • Start
  • Nathalie
  • Natuurfotografie
  • Natuurblog
  • Natuur-in-eigen-tuin